Шағын қарыз беруге арналған сервис
Чат-бот арқылы Өзбекстандағы алғашқы микрокредит беру сервистерінің бірін іске қостық. Осы бірегей жобада қандай қиындықтарға тап болғанымызды айтамыз.
2.2%
конверсия
20 000
жүктеу саны
20K
$316 000
берілген микроқарыз мөлшері
$316K
Клиент
Нарықта 20 жылдан астам жұмыс істеп келе жатқан Өзбекстанның жеке банкілерінің бірі. 20 мыңнан астам жеке және корпоративтік клиенттерге қызмет көрсетеді. Активтер сапасы, басқару, кірістілік бойынша елдегі шағын банкілер арасында жетекші орын алады.
Digital-трансформациялау стратегиясы аясында банк алдағы төрт жылда клиент базасын ұлғайтып, бизнестің рентабельділігін арттыруды жоспарлап отыр. Осы мақсаттарды жүзеге асыруда технологиялар мен инновацияларға сүйену көзделген. Бұл жаңа сервистерді іске қосып, бұрыннан бар сервистердің шеңберінде клиенттік тәжірибені жақсартуға бағытталған. Түпкі мақсат — әр цифрлық өнімдегі пайдаланушының ойластырылған жолы арқылы бизнеске барынша ыңғайлы да түсінікті банкіге айналу.
Digital-трансформациялау стратегиясы аясында банк алдағы төрт жылда клиент базасын ұлғайтып, бизнестің рентабельділігін арттыруды жоспарлап отыр. Осы мақсаттарды жүзеге асыруда технологиялар мен инновацияларға сүйену көзделген. Бұл жаңа сервистерді іске қосып, бұрыннан бар сервистердің шеңберінде клиенттік тәжірибені жақсартуға бағытталған. Түпкі мақсат — әр цифрлық өнімдегі пайдаланушының ойластырылған жолы арқылы бизнеске барынша ыңғайлы да түсінікті банкіге айналу.
Маркетингтік талдау
Орталық Азияда банк секторы белсенді түрде дамып келеді. Бұл ретте Өзбекстан көшбасшылар қатарында: Мұнда банкілердің ену тереңдігі Қазақстандағы 47% салыстырғанда 60% көп. Бұған, сонымен бірге несиелеудің артуы ықпал етеді.
Қазақстанда да, Өзбекстанда да негізгі трендтердің қатарында Open API (ашық банкинг) және необанкіге деген сұраныс артып жатыр.
API картамен төлеу немесе кредит алу сияқты банк операцияларын банкілермен байланысатын үшінші тарап компаниялары арқылы жүргізуге мүмкіндік береді. Өзбекстанда API әлі жақсы дамымаған. Ірі банкілер агрегаторлар мен онлайн сервистерге дерек жіберуге асықпайды. Алайда 2030 жылға қарай «Цифрлық Өзбекстан-2030» бағдарламасы аясында digital инфрақұрылымның дамуына байланысты бұл жағдай түбегейлі өзгеруі мүмкін.
Необанкілер — бұл тағы бір жаһандық тренд. Дәстүрлі банкіден айырмашылығы, олар онлайн режимінде ғана қызмет көрсетеді әрі физикалық филиалдары жоқ. Олар цифрлық банкілерден төмен немесе комиссияларының жоқтығымен және қаржылық кеңесші немесе жеке сақтандыру сияқты қосымша қызметтермен ерекшеленеді. Өзбекстанда бұл сала белсенді өсіп жатыр, бірақ басты кедергі — ірі банкілердің көбі мемлекет бақылауында. Әзірге онда тек үш сандық банк пен сонша онлайн төлем платформалары бар.
Ең танымал арналардың қатарына Telegram мессенджері кіреді. Ол — байланыс, жаңалық оқу, сауда жасауға арналған негізгі арна. Сондай-ақ ыңғайлы әрі қолжетімді. Ресми мәліметтерге сәйкес, Өзбекстанда Telegram-ды 30 миллионнан астам адам немесе жалпы халықтың 90% қолданады.
Қазақстанда да, Өзбекстанда да негізгі трендтердің қатарында Open API (ашық банкинг) және необанкіге деген сұраныс артып жатыр.
API картамен төлеу немесе кредит алу сияқты банк операцияларын банкілермен байланысатын үшінші тарап компаниялары арқылы жүргізуге мүмкіндік береді. Өзбекстанда API әлі жақсы дамымаған. Ірі банкілер агрегаторлар мен онлайн сервистерге дерек жіберуге асықпайды. Алайда 2030 жылға қарай «Цифрлық Өзбекстан-2030» бағдарламасы аясында digital инфрақұрылымның дамуына байланысты бұл жағдай түбегейлі өзгеруі мүмкін.
Необанкілер — бұл тағы бір жаһандық тренд. Дәстүрлі банкіден айырмашылығы, олар онлайн режимінде ғана қызмет көрсетеді әрі физикалық филиалдары жоқ. Олар цифрлық банкілерден төмен немесе комиссияларының жоқтығымен және қаржылық кеңесші немесе жеке сақтандыру сияқты қосымша қызметтермен ерекшеленеді. Өзбекстанда бұл сала белсенді өсіп жатыр, бірақ басты кедергі — ірі банкілердің көбі мемлекет бақылауында. Әзірге онда тек үш сандық банк пен сонша онлайн төлем платформалары бар.
Ең танымал арналардың қатарына Telegram мессенджері кіреді. Ол — байланыс, жаңалық оқу, сауда жасауға арналған негізгі арна. Сондай-ақ ыңғайлы әрі қолжетімді. Ресми мәліметтерге сәйкес, Өзбекстанда Telegram-ды 30 миллионнан астам адам немесе жалпы халықтың 90% қолданады.
Марке-тингтік талдау
TGStat мәліметтері бойынша 2023 жылғы тамызда ТМД-ның алты ірі елінде жалпы аудиториясы 4,5 миллиард жазылушысы бар 845 мың Telegram арналары мен 92,1 мың чат құрылған.
Өзбекстан сондай-ақ Telegram арналарының жалпы аудиториясы бойынша 1 миллиардтан астам адаммен алғашқы үштікке кіреді.
Сонымен қатар банк клиенттері нарықтағы үлесі үнемі өсіп келе жатқан микроқарыздарға да жиі жүгініп жатыр. 2023 жылдың алғашқы алты айында елде 3,35 триллион сумға шағын кредит берілді. Бұл 2022 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 58% көп.
Сонымен қатар банк клиенттері нарықтағы үлесі үнемі өсіп келе жатқан микроқарыздарға да жиі жүгініп жатыр. 2023 жылдың алғашқы алты айында елде 3,35 триллион сумға шағын кредит берілді. Бұл 2022 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 58% көп.
Міндет
2 ай ішінде микроқарыздар беретін жаңа онлайн сервисін құру қажет болды. Банкіде өзінің микрокредиттік өнімі болған, бірақ оларды қолданбада немесе бөлімшеге барып рәсімдеу керек болатын. Клиент базасын кеңейту үшін банк интерфейстің барынша қарапайымдылығы мен қарызды рәсімдеу жылдамдығына баса назар аударуды жөн деп шешті.
Сервис келесі міндеттерді шешу керек болды:
Кредит портфелін кеңейте отырып, қарыздардың жоспарланған көлемін беру;
Мобильді қолданбаның жаңа клиент-пайдаланушыларын тарту;
Өтінім тастаудан қаражат беруге дейінгі CJM-ді (клиенттің жолын) қысқарту.
Мобильді қолданбаның жаңа клиент-пайдаланушыларын тарту;
Өтінім тастаудан қаражат беруге дейінгі CJM-ді (клиенттің жолын) қысқарту.
Өнім, ең алдымен, банк клиенті емес пайдаланушыларға арналған. Қолданба көбіне коммуналдық қызмет, айыппұл немесе ұялы байланысты онлайн төлеу үшін қолданылады. Бұл ретте пайдаланушылар кез келген картаны, соның ішінде басқа банкілердікін пайдалана алады.
>
>
>
Шешім — чатбот және веб қолданбасы
Екі айдың ішінде біз бірнеше қарапайым қадам арқылы банк шотына немесе филиалдарда қолма-қол ақша арқылы лезде кредит алуға мүмкіндік беретін дайын өнім жасадық. Негізгі арна ретінде Telegram боты таңдалды. Ол арқылы мақұлдау алған клиенттер мобильді қолданбаға ауысады.
Бұл келесідей көрінеді:
Пайдаланушы сілтемеге өтіп, ботты іске қосады.
Барлық қажетті деректерді енгізіп, оларды өңдеуге келісімін растайды.
Чат-бот қарыздың максималды сомасын есептейді. 1-ден 50 миллион сумға дейін.
Клиент кредит сомасы мен мерзімін таңдайды, ал бот ай сайынғы төлемдердің сомасы мен кестесін есептейді.
Барлық қажетті деректерді енгізіп, оларды өңдеуге келісімін растайды.
Чат-бот қарыздың максималды сомасын есептейді. 1-ден 50 миллион сумға дейін.
Клиент кредит сомасы мен мерзімін таңдайды, ал бот ай сайынғы төлемдердің сомасы мен кестесін есептейді.
01
02
03
04
02
03
04
01
02
03
04
02
03
04
01
02
03
04
02
03
04
MyID жүйесі арқылы жеке басын тексереді. Ол үшін Өзбекстан төлқұжатын немесе ID картасын ұстап селфи мен фотосурет түсіру керек. Деректер банкінің ішкі серверлерінде ғана сақталады. Үшінші тарап сервистеріне берілмейді.
05
Скоринг: банк жүйесі пайдаланушының деректерін, оның кредит тарихын тексеріп, ықтимал тәуекелдерді есептейді.
Бәрі жақсы болса, жүйе пайдаланушыға құжаттарға қол қою үшін СМС-код жібереді. Осыдан кейін сома шотқа түседі, ал клиент банкінің мобильді қолданбасындағы жеке кабинетіне кіре алады.
Бәрі жақсы болса, жүйе пайдаланушыға құжаттарға қол қою үшін СМС-код жібереді. Осыдан кейін сома шотқа түседі, ал клиент банкінің мобильді қолданбасындағы жеке кабинетіне кіре алады.
06
Қосымша құндылығы қандай:
Зерттеу жүргізіп, клиентке жаңа сервисті интеграциялау бойынша жоспар ұсынып, талаптар әзірледік.
Біз қауіпсіздікті жақсарту үшін фото арқылы биометрияны тексеру функциясын енгіздік. Сондай-ақ банк басқа сервистерде қолдана алатын one-time password (OTP) қостық.
Банк қарызға өтінім берген кезде автоматты түрде шоты бар жаңа клиенттерді қабылдайды. Бұл сондай-ақ өтінім берген, бірақ процесті аяқтамаған немесе қабылданбаған әлеуетті клиенттердің жаңа дерекқоры.
Telegram CJM-ді қысқартып, жеделдетеді. Сауалнаманы толтырудан бастап кредит беруге дейін жалпы 6-8 қадам. Бұл клиенттің тәжірибесін айтарлықтай жақсартып, бейілділік пен істі соңына дейін жеткізуге деген ынтаны арттырады.
Біз қауіпсіздікті жақсарту үшін фото арқылы биометрияны тексеру функциясын енгіздік. Сондай-ақ банк басқа сервистерде қолдана алатын one-time password (OTP) қостық.
Банк қарызға өтінім берген кезде автоматты түрде шоты бар жаңа клиенттерді қабылдайды. Бұл сондай-ақ өтінім берген, бірақ процесті аяқтамаған немесе қабылданбаған әлеуетті клиенттердің жаңа дерекқоры.
Telegram CJM-ді қысқартып, жеделдетеді. Сауалнаманы толтырудан бастап кредит беруге дейін жалпы 6-8 қадам. Бұл клиенттің тәжірибесін айтарлықтай жақсартып, бейілділік пен істі соңына дейін жеткізуге деген ынтаны арттырады.
>
>
>
>
07
Идеяңызды жүзеге асырамыз
Форманы жіберсеңіз, құпиялылық саясатымен танысуға келісіп, жеке деректерді жинауға әрі өңдеуге келісесіз.